پروژه های دانشجویی

  مقاله فضاي شهري و تعابير مرتبط تحت word دارای 50 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله فضاي شهري و تعابير مرتبط تحت word   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

بخشی از فهرست مطالب پروژه مقاله فضاي شهري و تعابير مرتبط تحت word

مقدمه  
فضای شهری و تعابیر مرتبط  
بین النهرین:  
ساختار کلی :  
سبک پارسی:  
ساختار کلی:  
منطقه ی مذهبی_ حکومتی:  
بین النهرین:  
سبک پارسی:  
مسکن:  
بین النهرین:  
فضا:  
بین النهرین:  
سبک پارسی:  
مصر:  
یونان  
سبک پارسی _ هلنی  
ساختار کلی شهر :  
یونان :  
عناصر مذهبی  
یونان :  
پارسی – هلنی :  
مناطق مسکونی :  
یونان :  
فضا  
یونان :  
روم  
سبک پارتی  
ساختار کلی:  
رم:  
سبک پارتی :  
عناصر مذهبی :  
روم :  
پارتی :  
مسکن:  
روم:  
فضای شهری  
روم :  
قرون وسطی  
سبک خراسانی  
ساختار کلی شهر  
قرون وسطی ( شهر کلیسا )  
سبک خراسان ( شهرقدرت و شهر بازار ) :  
عناصر مذهبی و حکومتی:  
سبک خراسانی :  
مناطق مسکونی :  
قرون وسطی  
سبک خراسانی :  
فضا  
قرون وسطی :  
گوتیک  
سبک رازی  
گوتیک :  
سبک رازی :  
ساختار کلی : ( شهر دیوان )  
عنصر مذهبی و حکومتی :  
مناطق مسکونی :  
فضا :  
رنسانس  
سبک آذری  
ساختار کلی شهر  
رنسانس  
سبک آذری  
عناصر مذهبی  
رنسانس  
سبک آذری  
مسکن:  
رنسانس  
سبک آذری  
فضا  
رنسانس  
سبک آذری  
باروک:  
رنسانس و باروک  
سبک اصفهان  
ساختار کلی شهر :  
سبک اصفهان  
عناصر مذهبی و حکومتی :  
مناطق مسکونی :  
فضا :  
انقلاب صنعتی  
سبک تهران  
صنعتی :  
ساختار کلی  
سبک تهران  
عنصر مذهبی:  
منازل مسکونی  
صنعتی  
فضا  
منابع و ماخذ:  

بخشی از منابع و مراجع پروژه مقاله فضاي شهري و تعابير مرتبط تحت word

کریر،راب(1383).«فضای شهری»،ترجمه خسرو هاشمی نژاد،نشر خاک،چاپ اول
مشهدیزاده دهاقانی،ناصر(1383).«تحلیلی از ویژگی های برنامه ریزی شهری در ایران»دانشگاه علم وصنعت ،چاپ پنجم
وایت هاوس ،روس(1369).«نخستین شهر»،مهدی سحابی،نشر فضا،چاپ اول
خیرآبادی،مسعود(1376).«شهرهای ایران»،حسین حاتمی نژاد و عزت الله مافی،نشر نیکا،مشهد ،چاپ اول
سلطان زاده،حسین(1372).«فضاهای ورودی در معماری سنتی ایران»،شهرداری تهران،تهران،چاپ اول
سلطان زاده،حسین(1374).«نائین شهر هزاره های تاریخی»، دفتر پژوهش های فرهنگی،چاپ اول
موریس،جیمز(1384).«تاریخ شکل شهر تا انقلاب صنعتی»،راضیه رضازاده،دانشگاه علم و صنعت،چاپ سوم
حبیبی،سید محسن(1384).«از شار تا شهر »، دانشگاه تهران،چاپ ششم
گیدیئن،زیگفرید(1365).«فضا زمان و معماری»،انتشارات علمی و فرهنگی،چاپ سوم
توسلی،محمود(1381).«ساخت شهر و معماری در اقلیم گرم و خشک»،انتشارات پیام،چاپ اول
مجلات هنر و مردم شماره های 152 و

مقدمه

فضای شهری و تعابیر مرتبط

مطرح کردن و پرداخت به این بحث از آن جهت اهمیت دارد که کمترین حاصل آن می‌تواند به عنوان عامل تفاهم متقابل عمل کند که با ارجاع مطالعه به مباحث ذیربط در این جا فقط به برخی نکات مرتبط با فضا، فضای شهری، طراحی شهری و معماری اشاره می‌شود. باید توجه کرد که واژه یا مفهوم فضا به عنوان تعبیری که در شهرسازی و معماری مورد استفاده قرار می‌گیرد، تعبیری متأخر است و متعادل که در زبان فارسی و نزد حکمای ایرانی واژه‌ی مکان بوده است (مراجعه کنید به نقی‌زاده و امین‌زاده، 1383 و سجادی،

به همین ترتیب می‌توان برای سایر تعابیر مرتبط با شهر مثل فضای شهری، شهر، شهروند، مسکن و زندگی شهری نیز صبغه و معنایی ایرانی معرفی کرد. (نقی‌زاده، 1381، الف)

ممکن است اطلاق فضا به آن دسته از مکان‌هایی در شهر که ارزش فضایی گذشته‌ی خویش را به  کلی از دست داده باشند نفی شود. (توسلی و بنیادی، 1371، ص 41) و در واقع فضا به مکان‌ها و محدوده‌هایی از شهر اطلاق می‌شود که واجد ارزش باشند. در این صورت اولا مکان‌های فراوانی (به خصوص در شهرهای جدید) فاقد شرایط لازم برای فضا نامیده شدن هستند، و ثانیا بحث تعریف ارزش‌ها موضوعی است که باید به آن پرداخته شود. به این ترتیب شاید بهتر باشد که [با اندکی تسامح] فضا مفهومی خنثی تلقی شود که ارزش‌های ادراکی و فرهنگی و معنوی و هویتی آن، مقام و منزلتش را به عنوان صفت وی (مطلوبیت، معنویت، انسانی بودن، هویت داشتن، کیفی بودن و امثالهم) تعیین کند. (رک نقی‌زاده و امین‌زاده، 1383)

بین النهرین

ساختار کلی

شهر در هر دو تمدن بین النهرین و حکومت های ماد و هخامنش به  دو بخش اصلی تقسیم می شود که هر یک جزئیاتی متفاوت از دیدگاه توده و فضا و عملکرد و هویت دارند

شهر محل اسکان و فعالیت سایر اقشار جامعه است. توده و فضا در آن به سبکی طراحی نشده واندام وار نظم یافته اند. شکلی مشابه  شبکه ای شطرنجی اما ارگانیک با تأکید بر توده . توده و فضا در شهر بین النهرین فقط در تمنوس هویت دارند در سایر نقاط شهر فقط توده به مفهوم منطقه مسکونی با هویت است. و فضا به عنوان مکانی برا ی اجتماع و فعالیت های جمعی و مبادلات اجتماعی وجود ندارد. به طوری که فضاها فقط به معابر خلاصه می شوند و به گفته ی وایت هاوس در کتاب نخستین شهر ممکن است در داخل بافت و باروی شهر فضاهای باز باشد و در آن جا چشممان به چهار پایان در حال چرا بیفتد

توده در شهر سومری طبقات دارد . حتی از نظر ارتفاع نیز مقر پادشاه در محلی مرتفع قرار دارد. از ساختمان های مرکز شهر خیابان هایی به سمت دروازه بوده که  خانه بزرگان در حاشیه آن قرار دارد که می تواند این گونه باشد که منزل بزرگان به فضایی منتهی می شده که دسترسی به کاخ را داشته اما پشت آن در فضایی متراکم بسته و خفه با کوچه هایی کم عرض و کثیف منزل افراد عادی است

سبک پارسی

ساختار کلی

محدوده ی مشابه تمنوس در حکومت های ماد و هخامنش محدوده ای محصور بوده که در ارتفاع قرار دارد دارای ساختاری کاملا منظم بوده که به صورت توده ای می نماید که فضاها از دل  آن بیرون کشیده شده اند مانند ساختمان پادشاهی تمنوس فضای ارگ به اندرونی( توده) و بیرونی( فضا) تقسیم می شده است. جایگذاری عناصر داخل اندرونی کاملا حساب شده بوده و هر یک با دیواری از بخش مشابه جدا می شده و فضایی میان آن ها نبوده است. وسط فضای باز دژ حکومتی آتش می افروختند که محافظ پادشاه و حکومت باشد. ساختمتن و نظام کالبدی در این دو بخش با یکدیگر متفاوت است گویی مکان و عملکرد بخش حکومتی _ مذهبی ماد ها و هخامنشیان بر گرفته از بین النهرین است اما در طراحی آن شهرسازی حساب شده لحاظ شده که شکل آن در حکومت ها ی ماد وهخامنش به یک محدوده که کاملا توده است و در میان آن می توان با طزاحی از پیش طراحی شده فضاهای محصور در دل توده را دید، مبدل ساخته. ولی در بین النهرین به محیطی که فضا بر توده غالب بوه و توده ها به شکل لکه هایی تقریبا بدون ارتباط منطقی با یکدیگر قرار داده شده اند و فقط این محدوده را ازسایر محدوده ی شهر متمایز می کند تبدیل شده است

شار میانی:  محل سکونت خانواده ی پادشاه و نزدیکان فرماندهان است که همانند دژ حکومتی طراحی شده است اما فقط شطرنجی بوده و نظم آن طراحی شده و فضای بازی برایش در نظر گرفته نشده و معابر تنها فضاهای باز شار میانی شهر پارسی اند. عامل ارتباط دهنده ی شار بیرونی با دژ حکومتی است به عنوان مثال ساختمان E در پاسارگاد با ارتفاع 20 متر از سطح زمین توانسته رابطه ی منطقی و صحیحی از نظر حجم شناسی و تناسبات مربوط بدان فراهم آورد

شار بیرونی: این منطقه همانند منطقه ی خارج از تمنوس است و مخصوص اقشار دیگر و پایین دست جامعه و بدون هیچ نظمی ساخته شده که همانند بین النهرین فقط در آن توده تعریف می شود و فضای شهری با هدف مورد نظر در تعریفش در آن مشاهده نمی شود

منطقه ی مذهبی_ حکومتی

بین النهرین

این منطقه در تمدن بین النهرین به صورت فضایی محصور بوده که تنها فضای باز شهری را شامل می شده که در اثر رشد طبیعی و طرحی نسبتا نامنظم بر اساس شبکه ی شطرنجی انتظام یافته است. ساختمان های منفرد این مجموعه دارای طرحی مربع شکل بوده اند. که به غیر از زیگورات به شکل  حیاط مرکزی بوده و فضایی را در درون  خود داشته اند این بخش تنهاه مخصوص کاهنین واعضای خانواده ی سلطنتی است در حالی که زیگورات به عنوان بخش مذهبی شهر تنها توده است.  شکل شهر ارگانیک است و به گفته ی وایت هاوس در کتاب نخستین شهر ممکن است در داخل باروی شهر فضاهای بازی باشد و در آن ها چشممان به چهارپایان در حال چرا بیفتد

عنصر مذهبی این دوره زیگورات می باشد که دارای معماری جرمی است و فقط توده است. زیگورات پلکان هایی از آسمان یا کوه هایی ساختگی است که نوک قلل رفیع آن جایگاه خدایان می باشد.و محل برگزاری مراسم مذهبی است. شناخته شده ترین نقطه ی شهر است وهویت دهنده ی آن این عنصر از ارتفاعی که در آن قرار داشته از تمام شهر قابل رویت است. و در کنار قصر پادشاهی به عنوان عناصر هویت بخش شهر بین النهرین توده است و نقش پر رنگ توده را می نمایاند

سبک پارسی

معبد هم مثل زیگورات در مرکز منطقه ی حکومتی و در نزدیکی حصار می باشد. به شک برج مکعبی بوده است که با پلکانی به تنها اتاق آن می رفتند و در آن جا نیز آتش مقدس نگهداری می شود. این فضایی که به صورت اتاقی در دل این توده است. پس از صعود از این توده  به آن می رسیم و در اوج است. می توانیم به این مسئله اذعان داشته باشد که خلوت و فضای باز خصوصی و با عملکرد مذهبی برای ایرانیان معنای متفاوتی از تمدن بین النهرین دارد چرا که اوج در زیگورات بر فراز توده ی آن است و فضایی محصور یا با عملکرد خاص برایش تعریف نمی شود

مرکز اقتدار شهر بین النهرین توده ی زیگوراتش است اما مرکز اقتدار  در شهر پارسی دژ حکوتی است که تنها برای مشروعیت بخشیدن یا محافظت از پادشاهی معبد را در دلش داشته است. زیگورات در زمینی بزرگ ولی بدون عنصر محدود کننده و تعریف کننده به عنوان فضای شهری با هویت مذهبی قرار داشته که مراسم مذهبی در آن اجرا می شده است

مسکن

بین النهرین

مسکن با تراکم بالا ، با ابعاد گوناگون ، دارای حیاط مرکزی ، نقشه ی طبقات مسکونی تابع امکانات موجود فضایی و ابزار موجود صاحب ملک تغییر می یافته ولی نقشه ی کلی دارد. چسبیده به یک حیاط مرکزی که درون انبوه توده ، فضا مانند حفره ای که از دل توده های متراکم خانه های مسکونی به صورت حیاط خالی می شده باشد وجود دارد. و از درون شهر قابل رویت نیست در شهر هر چه می بینی خانه است و توده و خیابان که کثیف و باریک اند . که این نوع خانه ها به نیاز محرمیت پاسخ می گویند

در محله ی مرکزی شهر ساختمان عمده ی همگانی یعنی مجموعه ی پرستشگاه قرار دارند که بناهایی عظیم اند و دیوارهایی عملا و به گونه ای نمادین از بقیه جدا می کند. این مسئله نشان دهنده ی این امر است که سومری ها فضای شهری را در توده می جسته اند و محل اجتماعشان توده ای بوده که تاکید فراوان بر جداسازی آن از سایرین داشته و از حل شدن آن در بافت جلوگیری می کرده اند

سبک پارسی

منازل مسکونی به صورت جدا از هم هستند. از آن جا که جامعه ی شار بیرونی در تقابل با روستا نبوده و آن را در حل کرده است. یک ساکن شار بیرونی همزمان با زندگی شهری در مزرعه خود که کنار منزلش بوده یا منزلش در آن قرار داشته کشاورزی می کرده است. حیاط مرکزی هستند اما از جزئیات بیشتر تخصیص توده و فضا در آن ها اطلاعی در دست نیست

فضا

بین النهرین

همان طور که ذکر شد تمنوس بیشترین  فضای باز شهری را تشکیل می دهد. در داخل تمنوس نیز فضای بازی با عملکرد مذهبی در اطراف زیگورات وجود دارد. البته نه آن فضایی که با حریم تعریف شده و هویت مشخص ساختار شهر را رقم زند. در همین منطقه از شهر فضاهایی به صورت حیاط مرکزی درون ساختمان های اداری و حکومتی تمنوس موجود بوده که فقط در مقابل توده است ،فضای شهری نیست

در دل شهر فضا ، فضای خیابان و معابر طراحی نشده است که از دل انبوه توده بیرون کشیده شده .در این میان تنها تفکر موجود حفظ محرمیت برای توده بوده است که موجب ساخت فضاهای باریک معابر شده

علاوه بر این یک فضای کوچک خرید و فروش هم در شهر بین النهرین به چشم می خورد که تنها برای خرید و رفع احتیاجات زندگی بوده است ونه آن چه به عنوان  فضای باز شهری ، طراحی شده وهویت بخش بدان اطلاق گردد . فضا تنها عنصری در مقابل توده است. فضا فقط مسیر عبوری از دل توده هاست برای دسترسی و رسیدن به توده های دیگر.فضای شهری به هیچ رو در تفکرات مردم بین النهرین جایگاهی ندارد

سبک پارسی

در دژ حکومتی فضا تنها فضایی است  که محل آداب و رسوم مذهبی و دینی بوده و در اطراف کاخ شاهی وجود داشته است. همچنین گفته شده است که قربانگاه هایی در فضای باز دور از معبد – که فاقد هر گونه تجملات و تزئینات بوده اند- دیده شده است

در شار میانی فضا را کوچه هایی ارگانیک با عرض های مختلف و فضایی در فاصله ی اندکی از دروازه ی شاهی تشکیل می دهد

 در تمامی این موارد فضا به عنوان عنصری در مقابل توده قرار گرفته که در ساختار شهر دیده می شود ولی هنوز فضای شهری( میدان) رنگی نگرفته که شهر بدان ببالد و افتخار کند و موجودیت خویش را از طریق آن ثابت کند

شار بیرونی فضا را بیش از توده در دل خود جای داده است.این فضا تنها، فضا یی است باقی مانده در لا به لای توده . این فضا به دلیل عدم تقابل شهر و روستا با کاربری باغ شناسایی شده است. فضایی که تولید در آن صورت می گیرد و مردم در آن به کشاورزی می پردازند.پس فضای شهری مورد نظر نیست

در حکومت ماد نیز در میان حصارهایی پی در پی دژ حکومتی فضایی خالی تعبیه شده به منظور پناه دادن حیوانات و مردم در هنگام هجوم دشمنان

مصر

شهر در این تمدن مفهوم کالبدی_ هویتی مشخصی ندارد. شهر مصری چون در مدت طولانی مورد اسکان نبوده است، توده و فضای آن با هدف سریع ساخته شدن شکل می گرفتند. لذا توده یا فضا_ به غیر از مقبره ی فرعون_ ، یارای هویت دهی به شهر چنان چه در دوره های دیگر شاهدیم نداشته اند

توده تنها شامل آرامگاه فراعنه و مسکن کارگران می باشد

توده به عنوان ساختمان های مسکونی به علت عدم وجود حصار در شهر فضایی کافی جهت توسعه داشته است. به دلیل کم بودن سابقه ی زندگی در این گونه شهرها و همچنین برای تسریع در امور ساخت و ساز توده ها با تراکم کم ساخته می شدند و بافتی با ساختار شطرنجی مانند را تشکیل می دادند

مقابر فراعنه تنها توده ای است که در این تمدن هویت دارد و همچنان پایدار نماد تمدن مصر را می سازد. به دلیل این که این مقابر در محدوده ای معین و به دور از منطقه ی مسکونی قرار داشته اند، هویتی به چارچوب شطرنجی شهر نمی بخشیدند. معماری آن ها جرمی است که در اواخر تنها یک فضا یا اتاق کوچک در درون هرم برای دفن فرعون و خانواده اش تعبیه می شده که مفهومش با آن چه در معابد پارسی وجود داشته بسیار متفاوت است

تنها فضای باز شهر، معابری است که در اثر ساخت شطرنجی توده ها پدید آمده اند. فضایی که هر چند در کل شبکه ی شهر فرم شطرنجی یافته ولی فارق از طراحی آگاهانه است. می توان گفت فضایی باقی مانده در اثر ساخت سریع توده ها و فقط در مقابل توده است. این فضا تنها نقش تأمین دسترسی را دارد

در این دوره فضای شهر ی با تعریف موجودش به عنوان فضایی برای  گرد هم آیی و تبادلات اجتماعی فرهنگی مردم وجود ندارد. شاید بتوان گفت تنها در اطراف مقابر فراعنه زمینی _ که به آن لفظ فضا را داده ایم_ جهت برگزاری مراسم مذهبی مفهومی یافته است

آن چه در این دوره اهمیت داشته فقط توده ی مقبره ی فرعون بوده است ، نه توده ی مسکونی ، نه فضای معابر، نه فضای شهری. تلاش مردم این عصر در جهت برپایی توده هرم های معروف بوده است

به طور کلی می توان گفت شهرسازی مصر با توجه به این که با سبک پارسی هم دوره است، تأثیری از یکدیگر نگرفته اند

در حالی که در ایران شهر پارسی در حال گذار از شهر ابتدایی به شهر مقتدر و طراحی شده ی پارسارگاد است شهر نماهای مصری همچنان با اسکان های موقت ویران می شدند

ساختار کلی شهر

یونان

سیمای هر شهر تجلی واقعی شیوه زندگی و بینش ساکنان آن است این را پروفسور آنتونی کرایز در کتاب شهرسازی یونان می نویسد

شکل گیری توده و فضا در یونان ناشی از تفکر و استراتژی دموکرات مابانه آنان است . ساخت و بافت شطرنجی یونان باعث ایجاد محیطی با تقسیم منظم و حساب شده توده و فضا است که نظم و زیبایی خاصی را تداعی می کند . شیوه شهرسازی یونانیان علیرغم شبکه شطرنجی آن که نشان از مساوات دارد متفاوت است دراین شهرها لکه گذاری بر اساس فضاهاست هرچه باقی می ماند منزل مسکونی می شده و توده . یعنی فضایی داشته اند کاربری تخصیص می داده اند و سپس توده می گذارده اند . فضا هویت شهرهای یونانی است چرا که تفکر یونانیان محصوریت در فضا را بر نمی تابد . متضاد با آنچه در ایران داریم و زندگی اجتماعی را فقط در فضایی باز و بیرون خانه تعریف می کند . توده در تمدن یونان ساختمان مجلس را شامل می شود که آن هم پس از پیشرفت فن ساختمان سازی و آکروپلیس و بناهای مسکونی و تعدادی سالن سرپوشیده را شامل می شود که این سالن ها هم با ن تعریف فضای شهری سازگارند فقط سرپوشیده اند و توده محسوب می شوند

پارسی _ هلنی

این شهر در تقابل دو مفهوم شهر دولت و شهر قدرت قرار دارد . شهرهایی که در این دوره فقط توسعه یاغتند از طرفی تحت تاثیر ایدئولوژی دولت مدار شهرهای یونانی با تقسیم کار مواجه می شدند از طرفی با سازمان درهم آمیخته ی شهری روستایی اجدادشان . در این میان شار بیرونی به عنوان شهر به معنای محل سکونت افراد به ترکیبی از این دو بدل گشت .به گونه ای که مزارع داخل بافت مسکونی تحت تفکر یونانیان به توده ها و معابر نظم یافته در یک شبکه شرنجی تبدیل شد . شار بیرونی که در دوره پارسی در بردارنده مفاهم روستایی بود به مفاهیم شهری نزدیک ساخت روحیه ی دموکراتیک سردمداران شهر پارسی – هلنی سبب ایجاد مفهوم میدان و فضای شهری در میان بافت مسکونی گشت با این حا ل به علت کوتاهی دوره حکومت سلوکیان تغییرات موجود نهادینه نگردید

عناصر مذهبی

یونان

آکروپلیس به عنوان جز جدایی ناپذیر شهری یونان سایتی است ترکیبی از توده و فضا که معابد در محوطه  یا فضای آن بدودن نظام ساختارمندی قرار دارند و همگی بر روی تپه مرتفع شهر هستند و عملکرد توده و فضا به طور هماهنگ مذهبی است . در برخی مواقع این معابد در آگوراها قرار دارند

پارسی – هلنی

یونان با تفکراتش نتوانست بر شکل معابد در ایران تاثیر گذارد . تنها ورود تعداد خدایان یونان بود که کمی افکار ایران پارسی – هلنی را تحت الشعاع قرار داد . معبد ایران پارسی – هلنی همچنان در دژ حکومتی و در اطراف کاخ پادشاهی قرار دارد و مشخصاتش مشابه مناطق پارسی در سبک پارسی است

مناطق مسکونی